معرفی ماهی فایتر(1)
ماهی فایتر ، جنگجوی سیامی یا بتا فیش ، با نام علمی Betta splendens از ماهیان بسیار معروف آکواریومی است . واژه Betta از كلمه محلی waderbetah گرفته شده و گویش درست این کلمه Bet – tah است ولی اشتباها رایج شده که آن را مانند دومین حرف الفبای یونانی Beta تلفظ می کنند ( از دید بسیاری این محل خاستگاه اصلی این نوع ماهی است) . واژه splendens هم كه نام گونه این ماهی است به معنی درخشان و با شکوه است و نام عمومی آن ، ماهی جنگجوی سیامی (Siamese fighting fish ) یا فایتر است .لازم به ذکر است که سیام (Siam ) نام پیشین تایلند است و همچنین رفتار ویژه پرخاشگرانه این ماهی سبب شده كه آن را جنگجو بنامند . در کشورهایی چون تایلند و یا سنگاپور از این ماهی برای شرط بندی استفاده می کنند و بر روی آنها همانند خروسهای جنگی شرط بندی می کنند که برای اینکار دو نر از این ماهی را در یک آکواریوم قرار دهید تا با یکدیگر جنگ وجدال نمایند و آنقدر این کار را ادامه می دهند تا یکی بر دیگری غلبه نماید به این دلیل گاهی این ماهی را خروس ماهی هم می نامند.
به طور كلی می توان از تایلند ، ویتنام و كامبوج و پننینسولا مالی به عنوان خاستگاه این ماهی نام برد .
نكته ای كه در مورد ماهی فایتر وجود دارد این است كه در محیط زیست طبیعی ، شكل ماهی با آنچه كه امروزه در آكواریوم فروشی ها دیده می شود متمایز است . این دگرگونی به ویژه در مورد اندازه و شكل باله ها بسیار چشمگیر است . باله ها در ماهی اصلی كوتاه و فقط نوك عقبی باله مخرجی كمی بلند است . در تایلند به نوع دم بلند و اصلاح شده ماهی جنگجوی سیامی ، Pla Kat Khmer می گویند . از لحاظ مفهومی واژه Pla به معنی ماهی (Fish ) ، kat به معنی گاز گیرنده و Khmer به معنی كامبوج است . این عبارت نشانگر این است كه نمونه باله بلند و گزینش شده ماهی splendens از كامبوج به سایر نقاط – و دست كم به تایلند – رفته است . زیستگاه ماهی جنگجوی سیامی شامل آبهای شیرین راكد ، باتلاقی ، لجن زارها ، آبهایی با جریان كند ، زمین های سیلابی ، كانال ها ، مزارع كشت برنج ، رودخانه های كوچك و بزرگ و … می باشد.
باله پشتی ماهی فایتر دارای 4 خار و 6 شعاع نرم و باله مخرجی آن شامل 5 خار و 25 شعاع نرم است . در باله شكمی یك خار و 5 شعاع منشعب داشته و باله سینه ای دارای 12 شعاع نرم می باشد . تعداد فلس های خط جانبی در جنگجوی سیامی 30 عدد گزارش شده است . تعداد مهره های ماهی فایتر 29 تا 34 عدد محاسبه شده است (علت اختلاف نظر یکی دانستن مهره های متصل به هم از سوی برخی زیست شناسان است ).
در اکثر منابع حداکثر طول عمر این ماهی بین2 تا 3 سال برآورد شده و این در حالی است كه طول عمر بعضی از گونه های اصلاح شده ی کنونی به 5 تا7 سال هم می رسد.
ماهیان نر این گونه را می توان با توجه به رنگ های درخشان و باله های بلند از ماده ها كه، به دورنگ( معمولاً كرم، خاكستری ، سبز ویا آبی ) و با باله های كوتاه هستند تمیز داد . همچنین مجرای تخم ریزی یا Oviposter که مانند لوله ای بیرون می زند , درزمان تخم ریزی فقط در ماهی های ماده و به صورت برآمدگی سفید و کوچک دیده می شود . این برآمدگی در بین باله شکمی و مخرجی جای دارد . وجود این برآمدگی روشی مطمئن در شناسایی جنسیت ماهی در انواع باله کوتاه و وحشی فایتر می باشد .
